Zwarte Sint & Witte Pieten

De Sint en zijn Pieten zijn weer naar het zonnige Spanje vertrokken. Het zou me niet verbazen als ze ook dit jaar weer opgelucht zijn dat ze het overleefd hebben. Een aanslag op de goedheiligman is gelukkig uitgebleven. Pfff…ik moet er niet aan denken dat de grootste kindervriend aller tijden zich bedreigd voelt en permanente beveiliging gaat krijgen van de regering. Dit jaar is het gelukkig weer gelukt om alle cadeaus tijdig te bezorgen. De coole bezorgdiensten draaiden ongekende overuren en de dubbele online verkopen zijn inmiddels weer bijna allemaal teruggestuurd. De dubbele verzendkosten en de bijbehorende onnodige CO2-uitstoot zijn olie op het vuur van de stikstofcrisis.

“Een aanslag op de goedheiligman is gelukkig uitgebleven.”

De Sint en de Pieten genieten intussen van een juicy cocktail aan de Costa del Sol en blikken terug op de heftige discussies over hun vertoningen. De discussies rondom dit oer-Hollandse culturele erfgoed lieten ook dit jaar weer stevig van zich horen. Het leken wel de Amerikaanse verkiezingen tussen Trump & Clinton. Ik denk dat we rustig kunnen stellen dat deze discussies nooit meer zullen ophouden, integendeel. Rustig is misschien iets te optimistisch uitgedrukt. De huidige multiculturele tijdsgeest botst geen klein beetje met de cultuur van een mooi ritueel uit ‘die goede ouwe tijd’. De vraagt is nu: wat gaan we ermee doen en hoe maken we dit ritueel toekomstbestendig? Gaan we dit kinderfeest verduurzamen? Gaan we volharden in de Sint van vroeger (met volharding van tegenstanders) of gaan we -met respect voor de huidige tijdsgeest- een nieuwe invulling zoeken voor het mooiste kinderverhaal van het jaar? Ik vrees dat er niet meer dan deze twee opties zijn. Maken we er een principiële cultuurstrijd van of een vernieuwd multicultureel verbindingsritueel?

“De huidige multiculturele tijdsgeest botst geen klein beetje met de cultuur van een mooi ritueel uit ‘die goede ouwe tijd’.”

Ik heb het antwoord niet en ik ga er ook niet over. Maar, het leek me ook geen optie om aan de zijlijn te blijven kijken en luisteren naar wat de Sint- en Pietstrijd volgend jaar weer te bieden heeft. Dus, ik kreeg toch zomaar een ingeving die ik met de kracht van bits & bytes wou delen met jullie. Het slaat misschien helemaal nergens op, maar wie weet draagt het een heel klein positief steentje bij aan het grote vraagstuk uit Spanje. Wel bijzonder dat ons ritueel uit Spanje komt. Dat maakt het al bij voorbaat origineel multicultureel. De Duitse Weihnachtsmann komt toch echt uit Duitsland en Santa Claus in America van Coca Cola, begreep ik. Los van de herkomst, ben ik minder gecharmeerd over de ontstane associaties die de Sint en de Pieten oproepen. Hun imago kan wel wat nieuwe marketing gebruiken. De merkkernwaarden zijn in de loop der jaren een beetje vertroebeld? Hoezo? Sinterklaas betekent ‘gratis’. Als je zegt ”Ik ben Sinterklaas niet”, dan bedoel je daarmee dat het niet gratis is, toch. Als jij ‘de Zwarte Piet’ krijgt, dan ben jij de schuldige, toch? Beide associaties zijn eigenlijk niet zo fris meer, wat mij betreft. In de grote voorbeeldrol naar onze kids zouden we op z’n minst deze associaties kunnen oppoetsen. En dan nog dit. We geven onze kinderen (te)veel cadeaus, maar eigenlijk hebben ze alles al en iemand ‘de Zwarte Piet maken’ gun je ook niemand. Daarom is het misschien wel een circulair, duurzaam, gastvrij, klimaatneutraal en sociaal idee om met Sinterklaas niet onze kinderen en elkaar iets nieuws te geven, maar om iets bestaans weg te geven (van ons bezit) aan mensen die iets te kort komen. Het nieuwe Sinterklaas manifest? ‘De Zwarte Piet’ zouden we kunnen toewensen aan mensen die echt iets groots gedurfd en gedaan hebben voor anderen? De stoutmoedige krijgen niet de roe maar de loftrompet. Twee nieuwe associaties die meer dan ooit actueel zijn in een tijdsgeest van overvloed, overdaad en asociaal gedrag. Om de nieuwe invulling meteen wat kracht bij te zetten zouden we de Sint gekleurd kunnen maken en de Pieten wit? Het is maar een verwarde gedachte van een oude man die kijkt naar twee heiligen waar hij in zijn jongste jaren doodsbenauwd voor was. Hij heeft nu zelf twee kinderen die veel meer weg kunnen geven, dan nog extra in hun kast opgeborgen krijgen.

Zou de evolutie zijn werk gaan doen op ons oer-Hollandse ritueel? Ik ben benieuwd. Vol verwachting klopt mijn hart. Wie zoet is krijgt lekkers, wie stout is de roe. Tja….